Historia TDP – zawodowy peleton

Tour de Pologne w 2019 rokuŹródło zdjęcia: commons.wikimedia.org. Autor: Silar

Tour de Pologne wkracza do kolarskiej elity

Początek lat 90 oznaczał spore zmiany w organizacji wyścigu, także od strony finansowej. Już w 1990 roku udało się pozyskać kilku nowych sponsorów. To oznaczało także lepsze przygotowanie zawodów oraz bardziej okazałe nagrody dla kolarzy. We wspomnianym roku 1990 na mecie dla najlepszych przygotowano trzy Fiaty 126p, wcześniej samochód otrzymywał tylko jeden zawodnik. Następnie do wygrania był Polonez Caro. I choć dziś może to być powodująca uśmiech na twarzy ciekawostka, wówczas śmiało można było mówić o rosnącym prestiżu Tour de Pologne.

W 1993 roku nastąpiła prawdziwa rewolucja. Dyrektorem wyścigu został Czesław Lang, a Tour de Pologne po raz pierwszy startował z udziałem zawodowych zawodników. To był krok milowy dla wyścigu. Była to jednocześnie 50. edycja TDP i trzecia odsłona z rzędu wygrana przez Dariusza Baranowskiego. Tym samym dołączył on do Mariana Więckowskiego i Andrzeja Mierzejewskiego.

Otwarcie wyścigu dla grup zawodowych spowodowało, że od tego czasu częściej wygrywali zagraniczni kolarze. Aż do 2009 roku wyścig odbywał się we wrześniu. Z małymi wyjątkami zawodnicy pokonywali nieco ponad 1200 kilometrów podczas 7 lub 8 etapów. Polacy przestali dominować, choć triumfy odnosili jeszcze Zbigniew Spruch (1995), Tomasz Brożyna (1999), Piotr Przydział (2000) i Cezary Zamana (2003). W tym czasie w pamięci kibiców zapisał się Ondrej Sosenka. Czeski kolarz TDP wygrywał dwukrotnie. Najpierw w roku 2001 a następnie w 2004. Był to ostatni wielokrotny zwycięzca wyścigu w 90-letniej historii zmagań. I jedyny obcokrajowiec, który Tour de Pologne wygrał więcej niż raz.

W roku 2005 narodowy Tour został częścią cyklu UCI ProTour, w skład którego wchodzą najważniejsze kolarskie zawody na świecie. TDP było jednym z 13 wyścigów etapowych i 27 w ogóle, które znalazły się na tej liście. To oznaczało, że na trasie pojawili się zawodnicy z 20 najlepszych zespołów świata. W sumie 22 grupy zawodowe przystąpiły do wyścigu, a na liście startowej pojawiły się nazwiska takich gwiazd jak Danilo Di Luca, Gianluca Bortolami, Laurent Brochard czy Bobby Julich. Wśród uznanych nazwisk byli jeszcze m.in. Cadel Evans, Serhij Honczar, Alejandro Valverde czy Fabian Cancellara.

Wyścig pokazywała nie tylko Telewizja Polska ale także niemiecki kanał ARD czy francuski Canal+. Tour de Pologne został wybrany przez władze światowego kolarstwa jako 5. najlepszy wyścig tego roku. Lepsze okazały się tylko Tour de France, Giro d’Italia, Vuelta a Espana i Deutschland Tour.

Stałym punktem trasy w latach 1999 – 2007 była meta pod skocznią Orlinek w Karpaczu. Rok 2008 przyniósł jednak kolejne zmiany w TDP. Zmagania świętowały kilka rocznic – 80 lat od pierwszego wyścigu, 65. edycja i 15. edycja pod kierownictwem Czesława Langa. Meta tym razem przeniesiona została do Krakowa, a wyścig z powodu złych warunków atmosferycznych nie przebiegł po myśli organizatorów.

Od roku 2008 Tour de Pologne zmienił datę. Zamiast we wrześniu startowało na początku sierpnia. Z jednej strony miał przez to nie stać w kolizji do hiszpańskiej Vuelty, a z drugiej chciano uniknąć pogodowych niespodzianek, które storpedowały wyścig w 2007. Rok później znów Tour de Pologne zapisało nowość w swojej historii. Wyścig w pewnym momencie odbywał się w Cieszynie, po jego czeskiej stronie. W kolejnych sezonach Tour de Pologne zostało częścią cyklu UCI World Tour, które zastąpiło UCI ProTour.

W 2013 roku TDP znów świętowało jubileusz. 70. edycja zmagań tym razem wystartowała… we Włoszech. Meta wyścigu ponownie mieściła się w Krakowie. Z kolei rok 2014 oznaczał przerwanie niekorzystnej passy polskich kolarzy. Od 2003 roku żaden Polak nie potrafił wygrać najważniejszego narodowego wyścigu. Wówczas jednak pojawił się Rafał Majka, który na mecie w Krakowie mógł świętować triumf. Kolejnego zwycięstwa Polaka nie można było wymarzyć sobie w lepszym momencie. W 2018 roku wygrał Michał Kwiatkowski. Było to piękne uwiecznienie 90 lat Tour de Pologne, które jednocześnie było częścią świętowania 100-lecia niepodległej Polski, a przy okazji 75. edycją wyścigu będącego wizytówką całego polskiego sportu.